TCDD Ankara Garı Kompleksi içinde yer alan, 1892 yılında Bağdat Demiryolu'nun yapımı sırasında inşa edilen Direksiyon Binası, 27 Aralık 1919 tarihinde Ankara’ya gelişinden itibaren Başkomutanlık Karargâhı ve konutu olarak Atatürk’ün emrine tahsis edilmiştir.
1920-1922 yılları arasında alınan birçok önemli karara ev sahipliği yapan ve Millî Mücadele’nin karargâhlarından olan Direksiyon Binası’nda;
- Kurtuluş Savaşı’nın hareket planları hazırlanmış,
- 21 Ekim 1921 tarihinde, Fransa ile yapılan Ankara Antlaşması’nın görüşmeleri ve imza töreni gerçekleşmiş,
- 23 Nisan 1920 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin kurulması ve 23 Nisan’ın Milli Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak kutlanmasının kararları alınmıştır.
- "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir." sözü de Ulu Önder tarafından ilk defa bu konutta telaffuz edilmiştir.
Atatürk’ün aziz hatırasını yaşatmak amacıyla, Ata’nın birinci ölüm yıldönümünü hatırlatan posta pullarına da geçmiş olan ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinde seçkin bir yeri olan bu bina yeniden düzenlenerek, 24 Aralık 1964 tarihinde müze olarak hizmetine açılmıştır.
Atatürk Konutu Müzesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı denetiminde bulunan özel müze statüsündeki ilk kurum müze
si olma özelliğine sahiptir.
1920-1922 yılları arasında alınan birçok önemli karara ev sahipliği yapan ve Millî Mücadele’nin karargâhlarından olan Direksiyon Binası’nda;
- Kurtuluş Savaşı’nın hareket planları hazırlanmış,
- 21 Ekim 1921 tarihinde, Fransa ile yapılan Ankara Antlaşması’nın görüşmeleri ve imza töreni gerçekleşmiş,
- 23 Nisan 1920 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin kurulması ve 23 Nisan’ın Milli Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak kutlanmasının kararları alınmıştır.
- "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir." sözü de Ulu Önder tarafından ilk defa bu konutta telaffuz edilmiştir.
Atatürk’ün aziz hatırasını yaşatmak amacıyla, Ata’nın birinci ölüm yıldönümünü hatırlatan posta pullarına da geçmiş olan ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinde seçkin bir yeri olan bu bina yeniden düzenlenerek, 24 Aralık 1964 tarihinde müze olarak hizmetine açılmıştır.
Atatürk Konutu Müzesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı denetiminde bulunan özel müze statüsündeki ilk kurum müzesi olma özelliğine sahiptir.
Ayrıca Osmanlı döneminde kullanılan mühür, diploma, kimlik kartları, biletler, TCDD’nin tren işletmeciliğinde kullandığı lokomotif plakaları, haberleşmelerde kullanılan telefon ve telgraf makineleri de ziyaretçilerin beğenisine sunulmaktadır.
İngiliz Hükümeti tarafından Sultan Abdülaziz’e armağan edilen altın kaplama minyatür vagon, sultanın özel vagonunda kullandığı sedef kakmalı çalışma masası, duvar saatleri ve 1925 yılında Atatürk’ün Samsun-Çarşamba Demiryolu Hattının temel atma töreninde kullandığı kazma ve kürek, müzenin eserleri arasında yer almaktadır.
Alman Demiryolları İdaresi tarafından TCDD’nin ilk Genel Müdürü Behiç Erkin’e armağan edilen buharlı lokomotif maketi de müzenin görülmeye değer eserleri arasındadır.
Dünyaca ünlü empresyonist ressam İbrahim Çallı’nın en önemli eserleri arasında yer alan “Kurtuluş Savaşı’nda Kağnı Çeken Kadınlar” isimli tablosu da Müze’de sergilenen önemli eserlerdendir. 1920 yılına ait olan Çallı klasiği, 3 metreye 2 metre boyutundadır. Resmin özgün yekpare çerçevesi dönemin ahşap işçiliğini yansıtmaktadır. Eser Çallı’nın en büyük resimlerden ilki oluşu ile ayrı bir öneme sahiptir.
Giriş katında yer alan yüksek tavanlı merdivenler aracılığıyla ikinci kata çıkılmaktadır. Müzenin ikinci katı, Atatürk’ün kabul odası, çalışma ve yatak odası ile Fikrîye Hanım’ın odasının da bulunduğu bir konut-müze olarak tasarlanmıştır.
Atatürk ve Fikrîye Hanım’a ait özel eşyaların da sergilendiği müzede Fikrîye Hanım’ın yeğeni Hayri Özdinçer tarafından müzeye bağışlanan ve Fikrîye Hanım’ın ölüm ilanının yer aldığı 1924 tarihli Vatan Yevmi Gazetesi, nüfus tezkeresi, soy ağacı, fotoğraflar, yatak örtüsü ve bir ud ile o günün hatırasını günümüze taşıyan mobilyalar ilk günkü halleriyle korunmaktadır.
Kaynak: TCDD Kurumsal İletişim Dairesi Başkanlığı
