Sadık çalışanlar, uzun vadeli iş gücü istikrarı, daha düşük işten ayrılma oranları, daha yüksek verimlilik ve müşteri memnuniyeti gibi avantajlar sağlayabiliyor. Covid salgını ile birlikte 2021’de her ay ortalama 4 milyon çalışanın işini bıraktığı “Büyük İstifa” hareketinin ardından çalışanlar, işte esneklik konusunda yaşadıkları çatışmalar ve işin yaşamlarına nasıl uyum sağlaması gerektiğine dair bir yeniden değerlendirmenin ortasında “Sessiz İstifa” akımını başlattı. Sessiz İstifa hareketinin, çalışanlarda azalan motivasyon ve düşük işe katılım olarak çalışma hayatında yerini aldığını söyleyen liderlik danışmanlık hizmetleri firması Egon Zehnder'in kıdemli ortağı Murat Yeşildere, çalışan bağlılığının bununla birlikte iş dünyasının en önemli gündem maddelerinden biri haline dönüştüğünü de vurguluyor. Murat Yeşildere, iş ortamında ancak yüksek motivasyon ile çalışan sadakatini artırmanın sağlanabileceğini de ekliyor.
· İş dünyasında Z ve Y kuşağı farkı
Küresel olarak, iş yerinde çalışanların katılım ve mutluluk oranları, son 10 yılda yükselişe geçmişti. Covid salgını nedeniyle dönemsel olarak düşen bağlılık oranları, araştırma şirketi Gallup’un “State of the Global Workplace 2023” raporuna göre 2023 yılında tekrar yükselerek, 2009’dan bu yana en yüksek orana ulaştı. Şirket üst yönetimlerinin, önlerine çıkan bu büyük fırsatı değerlendirmesi için kendilerinden başlayarak, değişim süreçlerini zaman kaybetmeden tetiklemeleri şart. Z ve Y kuşağının da iş dünyasına farklı bir anlayış da getirdiğini belirten Murat Yeşildere, “‘Anlam/mana arayışı’ daha baskın olan bu kuşağın temsilcileri, eş zamanlı olarak iş-yaşam dengesinin net olarak korunduğu bir düzen istiyor. Bu dengenin korunmadığı durumlarda ortaya tükenmişlik ya da çalıştığı şirketi terk etme durumu çıkıyor” dedi ve ekledi: “Çalışan sadakati ile çalışan memnuniyeti ve verimliliği arasındaki güçlü bir bağ var ve iyi bir iş yeri kültürü oluşturmak çok önemli. İş yeri kültürü, çalışanların işlerini sevmelerini ve işyerlerine bağlılık duymalarını etkiler. Pozitif bir iş yeri kültürü oluşturmak, değerlere dayalı bir ortam sunmak ve çalışanların kendilerini rahat hissetmelerini sağlamak çok önemli. Aslında dikkat edilmesi gereken çalışanlara sadece kalıplaşmış bir grup özel haklar, programlar ve uygulamalar sağlamak değil, çalışma ortamında derin ve kaliteli ilişkiler inşa edilmesi. Bu nedenle iş liderleri kısa vadede elde edilen sayısal başarılardan ziyade uzun vadede etkisi sürecek olan değerlere odaklanmalılar."
· Güven sağlamak önemli
Araştırmalara göre çalışan bağlılığının temel etkeninin “Güven” üzerine kurulu olduğunu söyleyen Yeşildere: “Çalışanların organizasyonlarda deneyimledikleri güven düzeyi bağlılıklarının temellerini oluşturuyor. Çalışan bağlılığı zamanında doğru adımları atabilmek adına düzenli olarak ölçülmelidir. Yüksek güven kültürünün sonucu olarak güçlü bir çalışan deneyimi ile bağlılık ortamı inşa eden organizasyonlar sürdürülebilir ve göze çarpan iş performansına sahip olurlar. Böylece kurum kültürlerini oluşturabilirler. Bu nedenle iş liderleri kısa vadede elde edilen rakamsal başarılara değil, uzun vadede etkisi sürecek olan değerlere odaklanmalılar” diye öneriyor.
Aidiyet duygusu oluşturmanın uzun vadeli bir süreç olduğunu ve sürekli çaba gerektirdiğini söyleyen Murat Yeşildere; yöneticilerin aidiyet yaratmak için yapabilecekleri önemli adımları sıraladı:
İletişim Güçlendirilmeli:
· Açık ve dürüst iletişim kurulmalı.
· Çalışanların düşünce ve önerileri dinlenmeli ve değer verilmeli
· İş hedefleri, şirket kültürü ve değerler hakkında düzenli olarak bilgi verilmeli.
Şirket Kültürünü Tanıtmalı:
· Şirketin misyon, vizyon ve değerleri çalışanlara tanıtılmalı ve bu değerler teşvik edilmeli.
· Şirket kültürü günlük iş yaşamına entegre edilmeli ve çalışanların bunu deneyimlemesine olanak tanınmalı.
Eğitim ve Gelişim Desteklenmeli:
· Çalışanların beceri geliştirmeleri için fırsatlar sunulmalı.
· Kariyer gelişimi için destekleyici bir ortam oluşturulmalı.
Katılım Teşvik Edilmeli:
· Çalışanların projelere ve kararlara katılması teşvik edilmeli.
· Kendi işlerini yönlendirme ve sorumluluk alma fırsatları sunulmalı.
İş-Yaşam Dengesi Desteklenmeli:
· Esnek çalışma seçenekleri sunarak çalışanların iş ve özel yaşamlarını dengelemelerine yardımcı olunmalı.
· Fiziksel ve zihinsel sağlığı teşvik eden programlar veya kaynaklar sunulmalı.
Ödüllendirme ve Tanıma Sistemleri Kurulmalı:
· Başarıları ve katkıları tanıyarak çalışanlar ödüllendirilmeli.
· Performansı ölçmek ve ona göre teşvik etmek için adil bir performans değerlendirme sistemi oluşturulmalı.
Takım Çalışması Desteklenmeli:
· İşbirliği ve takım çalışması teşvik edilmeli.
· Çalışanların birbirleriyle bağlantı ve ilişki kurmaları için fırsatlar sunulmalı.
İşyeri Adaleti Sağlanmalı:
· Adaletli işe alma, terfi ve ödüllendirme süreçleri oluşturulmalı.
· Çatışmaları açıkça ve adil bir şekilde çözmek için mekanizmalar sağlanmalı.
Liderlik Rolü İyi Kullanılmalı:
· Güvenilir, destekleyici ve örnek bir lider olunmalı.
· Çalışanların ihtiyaçlarını anlamalı ve onlara destek olunmalı.
Geri Bildirim İsteğinde Bulunulmalı:
· Çalışanlardan düzenli olarak geri bildirim alınmalı ve bu geri bildirimler iyileştirmeler için kullanılmalı.