Türkiye'de 2016'dan beri yayın yapan haber sitesi Gazete Duvar, ekonomik gerekçelerle faaliyetini sonlandırdı. Gazete Duvar'ın sahibi Vedat Zencir, Google Türkiye'nin algoritma değişikliğinin bu kararda etkili olduğunu söyledi.
Gazetecilere göre ise tek neden bu da değil. ABD'de Donald Trump döneminin yeniden başlaması Türkiye'deki yayınlara fon veren kuruluşların desteklerini çekmesine yol açmıştı. Buna teknoloji şirketlerinin algoritma değişiklikleri eklenince okunma sayıları ve ilan gelirleri büyük oranda etkilendi.
Gazete Duvar'ın kapanması, Türkiye'de gazetecilik üzerindeki baskıları ve basın özgürlüğü sorununu da yeniden gündeme getirdi. Birçok gazeteci, mesleklerinin tehdit altında olduğuna dikkat çekerek örgütlenme çağrısı yaptı.
Gazete Duvar'da örgütlü olan Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) da benzer sorunlara işaret ederek kapanmayı "bağımsız ve alternatif medyanın içinde bulunduğu ekonomik açmaz" diye niteledi.
"Gazetecilerin işsizler listesine eklenmesi acı verici"
TGS Genel Sekreteri Banu Tuna, Türkiye'de bir ay içinde iki haber sitesinin yayın hayatına son verdiğini ve bir haber sitesinin küçülmeye gittiğini hatırlatıp "100'e yakın gazeteci işsiz kaldı, bunların büyük bölümü üyemizdi. İşsizliğin bu kadar yaygın olduğu bir sektörde, bir kişinin dahi bu listeye eklenmesi bir gazeteci ve sendika yöneticisi olarak bana acı veriyor" dedi.
Türkiye'de sadece birkaç ay içinde haber siteleri Artı Gerçek, Medyascope ve 10 Haber'de benzer süreçler yaşandı, birçok gazeteci işten çıkarıldı.
DİSK Basın İş Genel Sekreteri Tolga Balcı da gazetecilerin işsizliğinin, halkın haber alma hakkının kısıtlanması anlamına geldiğini söyleyip "Gazete Duvar'da 40-45 çalışan var. Karar hangi gerekçelerle alınmış olursa olsun, bunu haber alma hakkının kıstılanması olarak okumamız lazım" ifadelerini kullandı.
Algoritma sorunu, bağımsız haber sitelerinin aylardır gündemindeydi ve durumun birçok haber sitesinin erişimini büyük oranda azalttığı biliniyordu. Google'ın bu değişikliği, haber alma hakkını tehdit eden temel unsurlar arasında gösteriliyor.
Halka çağrı: Habere sahip çıkın
Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) Genel Sekreteri Türker Karapınar, "Google'ın trafik sansürüne" karşı halka çağrı yapıp şunları söyledi:
"Özgür basın kuruluşlarına sahip çıkma zamanıdır. Bu sansür, ne yazık ki daha çok internet haber sitesinin darbe almasına yol açabilir."
Banu Tuna'ya göre de "haber tüketicilerine" büyük iş düşüyor. Tuna, bağımsız habercilere destek verilmesi gerektiğini düşünüyor:
"Sosyal medyada buldukları bilgi kırıntılarına haber muamelesi yapıp gerçek habere sırtlarını dönmeye devam eder, habere ve habercilere sahip çıkmazlarsa 'Habere para ödemem' demeye devam ederlerse hep birlikte karanlığa gömüleceğiz."
Meslek örgütleri,Google'ın algoritma değişikliğinin gerekçesini açıklamasını istiyor. Sendikalar ve derneklere göre gelecek günlerde daha fazla çalışanın zarar görmemesi için gazetecilerin örgütlenmesi şart.
DW
