Güneş’ten gelen ışık aslında beyazdır. Isaac Newton’un prizma deneyiyle kanıtladığı gibi beyaz ışık, içinde tüm renkleri barındırır. Ancak bu renklerin her biri farklı dalga boylarına sahiptir ve bu dalga boyları ışığın yayılma (saçılma) biçimini etkiler.
🌈 Gökyüzü Neden Mavi, Gün Batımında Neden Kırmızı?
Gündüz vakti Güneş gökyüzünde yüksek konumdayken, kısa dalga boyuna sahip mavi ışık, atmosferdeki taneciklere çarparak yoğun şekilde saçılır. Bu yüzden gökyüzünü mavi görürüz.
Ancak gün doğumu ve gün batımında, Güneş ışınları atmosfere daha eğik açıyla girer ve daha uzun bir yol kat eder. Mavi ışık daha fazla saçılırken, geriye kalan turuncu ve kırmızı tonlar gözümüze ulaşır. Bu yüzden gün batımında gökyüzü kızıl görünür.
Basit Bir Deneyle Bu Olayı Gözlemleyin!
Gerekli Malzemeler:
-
1 şeffaf cam ya da plastik kap
-
1 el feneri
-
1 tatlı kaşığı süt
-
1 bardak su
Deneyin Uygulanışı:
-
Kabın içine suyu ve bir çay kaşığı sütü ekleyin, karıştırın.
-
El fenerini kabın kenarından içeri tutun.
-
Işığa yandan bakın: Kabın içindeki su mavi-beyaz tonlarda görünür.
-
Işığa karşıdan (el fenerinin arkasından) bakın: Sütlü su bu kez turuncu-kırmızı tonlarda görünür.
Bilimsel Açıklama:
Süt, içeriğindeki asılı tanecikler sayesinde kolloidal bir karışımdır. Bu tanecikler tıpkı atmosferdeki gazlar ve tozlar gibi ışığı saçılmaya zorlar. Mavi ışık saçılırken, turuncu-kırmızı ışık daha az saçıldığı için doğrudan gözünüze ulaşır.
Sonuç:
Gündüz gökyüzünü mavi, gün batımında kızıl görmemizin nedeni; ışığın dalga boyu ve atmosferdeki saçılma etkisidir. Bu harika deneyi çocuklarla yaparak ışık fiziğini ve doğayı anlamak çok eğlenceli!