İşte hipersomnia nedir, neden olur ve nasıl tedavi edilir sorularının yanıtları…
Hipersomnia Nedir?
Hipersomnia, bireyin gece 6-8 saat deliksiz uyumasına rağmen gün içinde sürekli uykulu hissetmesi ve kontrolsüz bir şekilde uykuya dalma isteği yaşamasıdır. Tıbbi olarak bu durum, “gündüz aşırı uykululuk” şeklinde tanımlanır. Hipersomnia, iş performansını düşürür, sosyal hayatta sorunlara yol açar ve trafik kazaları gibi ciddi riskleri beraberinde getirir.
Hipersomnia Neden Olur?
Hipersomnianın altında yatan nedenler hem fizyolojik hem psikolojik olabilir. En yaygın nedenler şunlardır:
-
Uyku apnesi
-
MS, Parkinson gibi nörolojik hastalıklar
-
Depresyon ve anksiyete
-
Alkol ve sigara bağımlılığı
-
Genetik yatkınlık
-
B12 vitamini eksikliği
-
Hormon dengesizlikleri (hamilelik, menopoz)
-
Bazı ilaçların yan etkileri
Hipersomnia Belirtileri Nelerdir?
Hipersomnia belirtileri kişiden kişiye değişebilir ancak en sık görülenler şunlardır:
-
Gün içinde aşırı uyku hali
-
Sabahları uyanmakta zorlanma
-
Uyku atakları ve ani uykuya dalma
-
Enerji düşüklüğü, halsizlik
-
Hafıza ve konsantrasyon bozuklukları
-
Baş ağrısı, iştahsızlık
-
Sinirlilik ve kaygı bozuklukları
-
Artan kaza riski
Hipersomnia Nasıl Teşhis Edilir?
Hipersomnia teşhisinde genellikle şu yöntemler kullanılır:
-
Polisomnografi (Uyku testi)
-
Çoklu Uyku Gecikme Testi
-
Uyku günlüğü
-
Aktigrafi cihazıyla takip
Nöroloji uzmanı, kişinin genel sağlık geçmişi ve yaşam tarzı da değerlendirerek tanıya ulaşır.
Hipersomnia Tedavisi Nasıl Yapılır?
Hipersomnia tedavisinde hem ilaç hem de yaşam tarzı değişiklikleri önemlidir. Tedavi sürecinde:
Uyanıklık artırıcı ilaçlar kullanılır
Düzenli uyku saatleri planlanır
Kafein ve alkol kısıtlanır
Uyku ortamı iyileştirilir (karanlık, serin ve sessiz)
Stres yönetimi ve egzersiz önerilir
Hipersomnia Nasıl Önlenir?
Hipersomnia riskini azaltmak için:
-
Her gün aynı saatte yatıp kalkın
-
Uyku öncesi ekran kullanımını sınırlandırın
-
Alkol ve nikotinden uzak durun
-
Yatmadan önce ağır yemeklerden kaçının
-
Günlük kısa yürüyüşler ve fiziksel aktiviteler yapın
Sık Sorulan Sorularla Hipersomnia
Hipersomnia öldürür mü?
Hayır, ancak dikkat dağınıklığına ve kazalara neden olarak dolaylı riskler taşır.
Ne zaman doktora gitmeliyim?
Günlük yaşamı etkileyecek derecede uyku hali varsa bir nöroloji uzmanına başvurulmalıdır.
Hipersomnia tekrarlar mı?
Tedavi edilmediğinde veya tetikleyici faktörler ortadan kaldırılmadığında tekrar edebilir.
Hangi yaş grubunda daha sık görülür?
Her yaş grubunda görülebilir ancak 20-40 yaş arası kadınlarda daha yaygındır.
