İsrail’deki Tel Azekah yakınlarında ailesiyle yürüyüşe çıkan 3 yaşındaki bir çoçuğun patikada rastgele yerden aldığı taşın, 3.800 yıllık antik bir pislik böceği muskası olduğunu ortaya çıktı.
Ziv Nitzan'ın ablası Omer Nitzan, tercüme edilen videoda olayı şöyle anlattı: “Etrafında 7.000 taş vardı, ama o birini seçti. Taşı temizlediğimde üzerinde farklı bir şey olduğunu fark ettim.” Omer, “Ailemi çağırıp bu güzel taşı görmelerini istedim. Sonra arkeolojik bir buluntu keşfettiğimizi anladık!” diye devam etti.
Ziv’in tarihi parçayı bulduğu Tel Azekah, İsrail’in Shephelah bölgesinde yaklaşık 15 yıldır kazıların sürdüğü önemli bir arkeolojik alan. Burası, Davut ile Golyat arasındaki savaşa sahne olmasıyla Samuel’in Birinci Kitabı’nda da yer alıyor.
Aile, bulduğu taşı hemen İsrail Tarihi Eserler Kurumu’na (Israel Antiquities Authority - IAA) bildirdi. Kurum, Facebook paylaşımında küçük Ziv’in gerçekten de önemli bir keşifte bulunduğunu doğruladı.
Antik tılsımlar ve mühürler konusunda uzman olan Daphna Ben-Tor, eşyanın arkasındaki önemi açıkladı: Orta Tunç Çağı'na tarihlenen bir pislik böceği.
Kenan pislik böceklerinin mühür ve muska olarak kullanıldığını, "mezarlarda, kamu binalarında ve özel evlerde" bulunduğunu ve bazen "dini inançları veya statüyü yansıtan semboller ve mesajlar" taşıdığını açıkladı.
Ben-Tor'un belirttiği gibi, pislik böcekleri eski Mısır'da yeni yaşamı simgeleyen kutsal bir statüye sahipti - çünkü Mısır dilinde bok böceği kelimesi "var olmak" anlamına gelen fiilden gelmektedir. Bu nedenle, eski Mısırlılar pislik böceğini tanrının vücut bulmasının bir sembolü olarak görüyorlardı.
Arkeologlar, Tel Azekah'taki kazılarda antik şehir surları ile Judahite Krallığı'na ait tarımsal yapılar da dahil olmak üzere çok sayıda tarihi eser ortaya çıkardı. Tel Aviv Üniversitesi’nden kazı direktörü Prof. Oded Lipschits, bulguların bölgenin tarihsel önemine ışık tuttuğunu belirtti:
“Kazılar, Orta Tunç ve Geç Tunç Çağları boyunca Tel Azekah’ın, Judean ovalarındaki en önemli şehirlerden biri haline geldiğini gösteriyor.”
Ziv’in bulduğu pislik böceği muskası, burada daha önce keşfedilen ve Kenan ile Mısır arasındaki yakın bağları yansıtan çok sayıdaki buluntuya eklendi. Lipschits, “Bu tılsım, o dönemin kültürel etkilerini ve ticaret ilişkilerini gözler önüne seriyor,” dedi.
Antik objeyi ortaya çıkaran küçük Ziv Nitzan, dikkatli gözlemi ve örnek davranışı sayesinde İsrail Eski Eserler Kurumu tarafından “üstün vatandaşlık” sertifikasıyla ödüllendirildi.Euronews
