Mimar Kemaleddin (1870–1927), Türk mimarlık tarihinin en önemli figürlerinden biri olup, Birinci Ulusal Mimarlık Akımı’nın öncüsüdür. Günümüzde 20 Türk Lirası banknotu üzerinde yer alan bu değerli isim, eserleriyle hem Osmanlı'nın son dönemine hem de Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarına damgasını vurmuştur.

Hayatı ve Eğitimi

• Doğum: 1870, İstanbul

• Eğitim: Hendese-i Mülkiye Mektebi (İTÜ'nün temeli kabul edilir)

• Yurtdışı Eğitimi: 1895 yılında Berlin Charlottenburg Teknik Okulu'nda 2 yıl mimarlık eğitimi aldı.

• Meslek Kuruluşu: 1908'de Osmanlı Mimar ve Mühendis Cemiyeti'ni kurarak Türkiye'nin ilk mimarlık odasını oluşturdu.

Mimari Anlayışı

Mimar Kemaleddin, klasik Osmanlı mimarisi ile Alman mimarisinin etkilerini harmanlayarak kendine özgü bir tarz geliştirmiştir.
Özellikle taş işçiliği, kemerli pencereler ve anıtsal cephe düzenlemeleri onun eserlerinde öne çıkar.

Öne Çıkan Eserleri

İstanbul’daki Eserleri:

• Çamlıca Kız Lisesi

• Bostancı, Bakırköy, Bebek ve Yeşilköy Camileri

• Reşadiye Mektebi ve Sultan Reşat Türbesi

• Gazi Osman, Mahmud Şevket, Cevat, Ali Rıza ve Hüsnü Paşa Türbeleri

• Laleli Harikzedegan (Tayyare) Apartmanları

• 1., 2., 3., 4. Vakıf Hanları

Ankara’daki Eserleri:

• Gazi Üniversitesi Rektörlük Binası

• Gazi Eğitim Enstitüsü

• Devlet Demiryolları Müdürlüğü Binaları

Özetle

• Mimar Kemaleddin, modern Türk mimarlığının kurucu isimlerinden biridir.

• Birinci Ulusal Mimarlık Akımı'nı başlatarak, batı etkisiyle şekillenmiş Osmanlı mimarlığını yeniden yorumlamıştır.

• 20 Türk Lirası üzerinde onun portresinin yer alması, Türk kültürüne ve mimarisine yaptığı büyük katkıların bir göstergesidir.