Vertigo, kişinin kendisini ya da çevresini dönüyor gibi hissettiği, iç kulakta denge bozukluğu kaynaklı bir baş dönmesi türüdür. Genellikle iç kulaktaki kristallerin yerinden oynaması sonucu ortaya çıkar ve bu durum "BPPV" olarak da bilinir. Vertigo, sıradan bir baş dönmesinden daha şiddetli seyreder ve denge kaybı, mide bulantısı gibi ek semptomlarla kendini gösterir.
Vertigo Neden Olur?
Vertigonun en sık nedenleri arasında şunlar yer alır:
-
İyi Huylu Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV): İç kulaktaki kristallerin hareket etmesiyle oluşur.
-
Meniere Hastalığı: Kulak içi sıvı basıncının artması sonucu gelişir.
-
Vestibüler Nörit: Denge sinirinin iltihaplanmasıyla meydana gelir.
-
Labirentit: İç kulak iltihabıdır.
-
Migren ve Multipl Skleroz (MS): Nörolojik vertigo türlerine yol açabilir.
-
Akustik Nöroma: İşitme siniri çevresinde gelişen iyi huylu tümör.
Vertigo Belirtileri Nelerdir?
Vertigo hastalarında şu belirtiler görülür:
-
Baş dönmesi ve dengesizlik
-
Mide bulantısı ve kusma
-
Gözlerde istemsiz hareket (nistagmus)
-
Terleme ve solukluk
-
Kulak çınlaması veya işitme kaybı
-
Yatarken ya da aniden ayağa kalkarken dönen dünya hissi
Vertigo Tanısı Nasıl Konur?
Tanı koymak için çeşitli testler uygulanır:
-
Romberg Testi
-
Dix-Hallpike Manevrası (özellikle BPPV tanısı için)
-
Vestibüler değerlendirme testleri
-
MRI ve BT görüntüleme gerekirse kullanılır.
Tanı sürecinde hastanın ayrıntılı öyküsü, nörolojik ve KBB muayeneleri büyük önem taşır.
Vertigo Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavi, altta yatan nedene göre planlanır:
-
BPPV için manevra tedavileri (Epley, Semont)
-
İlaç tedavisi: Bulantı gidericiler, denge düzenleyiciler
-
Fizik tedavi ve denge egzersizleri
-
Meniere hastalığına özel diyet ve ilaçlar
-
Nadir vakalarda cerrahi müdahale
Vertigosu Olanlar Nelere Dikkat Etmeli?
-
Uyku düzenine dikkat edin
-
Kafein ve alkol tüketimini sınırlayın
-
Tuz tüketimini azaltın
-
Ani baş hareketlerinden kaçının
-
Stresi yönetin ve su tüketimini artırın
Vertigo Hakkında Sık Sorulan Sorular
✔️ Vertigo kalıcı mıdır?
Hayır, genellikle tedavi edilebilir ancak bazı hastalarda tekrar edebilir.
✔️ Vertigo ile baş dönmesi aynı şey mi?
Hayır. Her baş dönmesi vertigo değildir; vertigoda çevrenin döndüğü hissi daha baskındır.
✔️ Vertigo stresten olur mu?
Stres vertigo semptomlarını tetikleyebilir ama doğrudan neden değildir.
✔️ Hangi bölüm ilgilenir?
İlk etapta Kulak Burun Boğaz (KBB), gerektiğinde Nöroloji bölümleri devreye girer.
Sonuç: Vertigo İhmal Edilmemeli
Vertigo, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilen ancak doğru tanı ve tedavi ile kontrol altına alınabilen bir rahatsızlıktır. Baş dönmesi şikâyetiniz varsa vakit kaybetmeden bir uzmana başvurun.