Matematik; sayı, şekil, ölçü ve mantık gibi kavramlarla ilgilenen bir bilim dalıdır. Sayıların düzeninden doğanın işleyişine kadar hemen her şeyi açıklamada kullanılan evrensel bir dil olarak kabul edilir.
İlk Matematik Nerede Ortaya Çıktı?
Matematiğin kesin bir mucidi yoktur. Ancak yazılı tarih incelendiğinde, ilk matematiksel kayıtların M.Ö. 3000-2000 yılları arasında Mısır ve Mezopotamya uygarlıklarında ortaya çıktığı bilinmektedir.
Mısır’da Matematiğin Doğuşu:
-
Nil Nehri'nin taşma dönemlerini hesaplamak,
-
Arazi sınırlarını yeniden belirlemek,
-
Günlük yaşamda ölçü ve hesap ihtiyacı.
Mezopotamya’da Matematik:
-
Sümer, Akad ve Babil uygarlıkları onluk sayı sistemi kullandı.
-
Dairenin 360 derece olması gibi kavramları ortaya koydular.
-
İkinci dereceden denklemler üzerine çalışmalar yaptılar.
Bu dönem matematiği, ispat yerine pratik çözümler üretmeye odaklıydı.
Antik Yunan’da Matematiğin Yükselişi
Yunanlar matematiği yalnızca pratik değil, felsefi bir disiplin olarak ele aldılar. Bu dönemde önemli matematikçiler:
-
Pisagor: Sayıların doğasını araştırdı, “mathematikos” terimini kullanan ilk topluluk onun okuluydu.
-
Thales: İlk geometrik teoremleri ispatladı.
-
Öklid: "Elementler" adlı eseriyle geometriyi sistematik hale getirdi.
İslam Dünyasında Matematik
-
ve 14. yüzyıllar arasında İslam matematikçileri, antik bilimi korudu ve geliştirdi.
-
Harezmî: "Cebirin Babası" olarak anılır.
-
İlk cebir kitabını yazdı.
-
Sıfır ve onluk sayı sistemini Avrupa’ya taşıdı.
-
-
El-Biruni, Ömer Hayyam gibi isimler geometri ve astronomiye büyük katkılar sağladı.
Modern Matematiğin Doğuşu
-
17. yüzyıl: Newton ve Leibniz tarafından kalkülüs icat edildi.
-
18-19. yüzyıllar: Matematiğin klasik dönemi, çok sayıda teorem ve sistematik kuram geliştirildi.
-
20. yüzyıldan günümüze: Modern matematik dönemi başladı. Matematik daha soyut, daha kuramsal ve bilimsel yöntemlerle temellendirilmiş hale geldi.
Sonuç: Matematik Tek Bir Kişinin İcadı Değildir
Matematik, tarih boyunca farklı medeniyetlerin kolektif katkısıyla gelişen bir bilimdir. İbn Firnas’tan Arşimet’e, Öklid’den Harezmî’ye kadar pek çok bilginin izleriyle bugünkü hâline ulaşmıştır.