Özellikle üst solunum yolunun tıkanması sonucu meydana gelen obstrüktif uyku apnesi en yaygın türdür. Bu rahatsızlık tedavi edilmezse kalp krizi, felç ve hatta ani ölümler gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Uyku Apnesi Nasıl Oluşur?
Uyku apnesi, uyku sırasında dil kökü, yumuşak damak veya büyümüş bademciklerin solunum yolunu tıkaması sonucu ortaya çıkar. Solunum duraksamaları birkaç saniyeden birkaç dakikaya kadar sürebilir ve bir gecede onlarca kez tekrarlanabilir.
Uyku Apnesinin Türleri
-
Obstrüktif Uyku Apnesi (OSA): Solunum yollarının fiziksel tıkanması sonucu oluşur.
-
Santral Uyku Apnesi: Beynin solunumu kontrol eden sinyalleri düzgün iletememesi ile gelişir.
-
Mikst Uyku Apnesi: Her iki tipin bir arada görüldüğü durumdur.
Uyku Apnesi Belirtileri
-
Gürültülü horlama
-
Uykuda nefes durması ve ani uyanmalar
-
Sabah ağız kuruluğu ve baş ağrısı
-
Gün boyu uyku hali ve konsantrasyon bozukluğu
-
Sinirlilik, depresyon, libido kaybı
Uyku Apnesi Neden Olur?
-
Obezite
-
Büyük bademcikler veya geniz eti
-
Burun tıkanıklığı
-
Aile öyküsü (genetik faktörler)
-
Sigara ve alkol kullanımı
-
Yaşlanma ve menopoz sonrası hormonal değişimler
Uyku Apnesi Kimlerde Görülür?
-
40 yaş üstü bireylerde
-
Obez kişilerde
-
Erkeklerde kadınlara oranla 2-3 kat daha fazla
-
Menopoz sonrası kadınlarda sıklığı artar
Uyku Apnesi Hangi Hastalıklara Yol Açar?
-
Kalp krizi ve inme riski
-
Yüksek tansiyon
-
Diyabet
-
Geceleri ani ölümler
-
Gün içinde yorgunluk nedeniyle trafik ve iş kazaları
Uyku Apnesi Tanısı Nasıl Konulur?
Uyku apnesinin tanısı, Polisomnografi (uyku testi) ile konur. Bu testte gece boyunca beyin dalgaları, solunum hareketleri, kalp atımı ve oksijen seviyeleri kaydedilerek değerlendirme yapılır.
Uyku Apnesi Nasıl Tedavi Edilir?
-
Kilo kontrolü ve yaşam tarzı değişiklikleri
-
CPAP cihazı ile pozitif hava basıncı uygulaması
-
Cerrahi müdahaleler (burun, bademcik ve geniz eti operasyonları)
-
Ağız içi apareyler ile çene ve dil pozisyonunun ayarlanması
-
Sigara ve alkol bırakılması
Uyku Apnesine Ne İyi Gelir?
-
Oda sıcaklığını 16-18°C arasında tutmak
-
Lavanta yağı kullanarak rahatlatıcı etki sağlamak
-
Magnezyum açısından zengin besinler tüketmek (ıspanak, badem, muz)
-
Düzenli egzersiz ve yoga yapmak
-
Bal gibi doğal ürünlerle boğazı yumuşatmak
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Uyku apnesi öldürür mü?
Evet. Tedavi edilmediği takdirde ani ölümlere sebebiyet verebilir.
Çocuklarda uyku apnesi olur mu?
Evet. Özellikle büyük bademcikler ve geniz eti nedeniyle çocuklarda da görülür.
Uyku apnesi nasıl önlenir?
Kilo kaybı, sigarayı bırakmak, alkol tüketimini azaltmak ve sırt üstü yatmamaktan kaçınmak uyku apnesi riskini azaltır.
