Genellikle vücudun bir tarafında, şerit halinde döküntü ile kendini gösteren zona, özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde ortaya çıkar. Peki zona hastalığı nasıl geçer? Belirtileri nelerdir? Tedavisi var mı?
Zona Hastalığı Neden Olur?
Zona, çocukluk ya da gençlik döneminde geçirilen suçiçeği hastalığının ardından vücutta pasif halde kalan varicella-zoster virüsünün tekrar aktif hale gelmesiyle oluşur. Yaşlılık, stres, bağışıklık sisteminin zayıflaması, kronik hastalıklar, HIV/AIDS ve kanser tedavileri zonayı tetikleyen başlıca risk faktörleridir.
Zona Belirtileri Nelerdir?
Zona hastalığı genellikle vücudun tek bir tarafında, sinirleri takip eden bölgelerde ortaya çıkar. En sık görülen belirtiler:
-
Ciltte kızarıklık ve kaşıntı
-
İçi su dolu kabarcıklar
-
Gece artan şiddetli yanma ve ağrı
-
Ateş, titreme
-
Yorgunluk ve baş ağrısı
-
Işığa karşı hassasiyet
Kabarcıklar genellikle 7-10 gün içinde kabuklanır ve iyileşme süreci 2-5 haftayı bulabilir.
Zona Nasıl Teşhis Edilir?
Tanı, dermatolog muayenesiyle konulur. Nadiren Tzanck testi gibi laboratuvar testleri istenebilir. Erken teşhis tedavi sürecini kolaylaştırır.
Zona Bulaşıcı mıdır?
Evet, ancak sadece suçiçeği geçirmemiş kişilere suçiçeği olarak bulaşabilir. Zona hastalığı doğrudan bulaşmasa da, içi sıvı dolu kabarcıklardan çıkan virüs başkalarına geçebilir.
Zona Aşısı ile Korunma Mümkün mü?
Evet. Zona aşısı, özellikle 50 yaş üzerindeki bireylerde önerilmektedir. Türkiye’de genellikle 60 yaş üzeri kişilere uygulanmaktadır. Aşı, hastalığın hem görülme sıklığını hem de şiddetini azaltır.
Zona Tedavisi Nasıldır?
Erken dönemde başlanan antiviral ilaçlar (asiklovir, valasiklovir gibi) zona virüsünün çoğalmasını önler. Tedavide ayrıca:
-
Ağrı kesiciler
-
Vitamin B kompleksleri
-
Lokal yara bakım kremleri
-
Dinlenme ve beslenmeye dikkat edilmesi
gerekmektedir. İlk 72 saat içinde tedaviye başlanması önemlidir.
Zona Hastalığına Ne İyi Gelir?
Zona semptomlarını hafifletmek için evde uygulanabilecek yöntemler:
-
Soğuk kompres uygulamak
-
Duş almak ve cildi temiz tutmak
-
Karbonatla hazırlanan doğal macunları uygulamak
-
Antienflamatuar losyonlar kullanmak
-
A, B, C ve E vitamini açısından zengin gıdalar tüketmek
-
Yeşil çay, kekik yağı, ekinezya gibi bitkisel destekler almak
Zona Komplikasyonları Neler Olabilir?
-
Postherpetik nevralji (aylarca süren sinir ağrısı)
-
Göz tutulumu (görme kaybı)
-
Beyin iltihabı
-
Yüz felci
-
Cilt enfeksiyonları
Sık Sorulan Sorular
Zona ölümcül müdür?
Hayır, ölümcül değildir. Ancak ağrılı seyri ve komplikasyonları yaşam kalitesini düşürebilir.
Hangi doktora gidilir?
Dermatoloji uzmanı tarafından teşhis ve tedavisi yapılır.
Tedavi edilmezse ne olur?
Kalıcı sinir ağrısı, enfeksiyon ve göz hasarı gibi ciddi sorunlara yol açabilir.
Uyarı: Bu haber genel bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.