Özellikle Cuma günleri, bayramlar ve cenaze haberleri gibi önemli zamanlarda minarelerden yükselen selâ sesleri, halk arasında dini bir bilinç ve dayanışma hissi oluşturur.
🕌 Selâ Neden ve Ne Zaman Okunur?
Cuma ve Bayram Günlerinde:
-
Cuma ezanından yaklaşık bir saat önce okunarak Cuma namazını hatırlatır.
-
Bayram namazı öncesinde de selâ okunur; cemaatin toplanması teşvik edilir.
Perşembe Akşamları:
-
Haftanın maneviyatı yüksek akşamı olan Perşembe gecesi, özellikle İstanbul ve Anadolu’nun birçok yerinde yatsıdan önce selâ okunur.
-
Bu gelenek, vatandaşlardan gelen talep üzerine Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yeniden canlandırılmıştır.
Cenazelerde:
-
Bir kişinin vefatını haber vermek için hüzünlü bir makamla selâ okunur.
-
Cenazeyi duyurmanın yanında, ölümü ve ölüm sonrası hayatı hatırlatma işlevi taşır.
-
Selâ sırasında “Her canlı ölümü tadacaktır” gibi ayetler ve “Ölmeden önce tövbe edin” gibi hadisler okunur.
Olağanüstü Durumlarda:
-
Örneğin 15 Temmuz 2016 gecesi, tüm Türkiye’de camilerden selâ okunarak halkın birliğe ve direnişe çağrılması sağlanmıştır.
Selânın Tarihçesi
-
Bazı kaynaklara göre Fatımîler döneminde Mısır’da, bazılarına göre ise Hz. Ömer’in torunu Abdülaziz zamanında (Emeviler döneminde) selâ okunmaya başlanmıştır.
-
Osmanlı İmparatorluğu, selâyı günlük hayatın doğal bir parçası haline getirerek İslamî irfanın bir boyutu olarak yaşatmıştır.
Selânın Anlamı ve Etkisi
-
Selâ, salât-ü selâm getirerek Peygamber Efendimize (s.a.v.) övgüde bulunma eylemidir.
-
İçten ve derin bir manevi atmosfer oluşturur.
-
Dinleyenlere ibadeti, ölümü, sorumluluğu ve kardeşliği hatırlatır.
-
Anadolu’da selâ, birliğin, diriliğin ve kalpten bağlılığın sesi olarak görülür.
Kısa Özet:
-
Cuma ve bayram selâsı: İbadet çağrısı
-
Cenaze selâsı: Vefat haberi ve ölümün hatırlatılması
-
15 Temmuz gibi olağanüstü zamanlarda: Halkı birlik ve direnişe çağırmak
-
Tarihî köken: Fatımîler veya Emeviler dönemi
-
Manevî anlam: Kalpleri birleştiren ve iman tazeleyen bir gelenek